قرائت با صوت زیباقرائت با صوت زیبا به خواندن قرآن با صوت نیکو اطلاق می‌شود و یکی از مستحبات تلاوت می‌باشد. ۱ - یکی از مستحبات تلاوتاز آداب و مستحبات تلاوت، قرائت قرآن با صوت زیبا است. ۲ - چند روایت درباره تلاوت با صوترسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم فرمودند: «لکل شیء حلیة و حلیة القرآن الصوت الحسن؛ برای هر چیزی زیوری است، و زیور قرآن صوت زیبا است». و نیز فرموده است: «زینوا القرآن باصواتکم؛ قرآن را با صدای خوش بخوانید و آن را زینت ببخشید». امام صادق علیه‌السّلام در معنای ترتیل فرموده است: «ترتیل، آن است که آیات را شمرده و با درنگ و با صدای دلپذیر و خوش تلاوت کنی». ۳ - یکی از عوامل تاثیر قرآن بر جان و دلصوت زیبا یکی از عوامل تاثیر قرآن بر جان و دل شنوندگان است؛ به شرطی که خود قاری نیز اثر بپذیرد. از رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم سؤال شد: «چه کسی قرآن را با صوت زیباتری می‌خواند؟ » حضرت فرمودند: «آن کس که هر گاه قرائتش را بشنوی، ببینی او از عظمت مقام الهی در خوف و هراس به سر می‌برد». [۱]
طباطبایی، محمد حسین، ۱۲۸۱ - ۱۳۶۰، قرآن دراسلام، ص(۴۰۲-۴۰۶).
[۳]
بیگلری، حسن، سرالبیان فی علوم القرآن، ص(۲۸۲-۲۸۳).
[۴]
زارعی، ناصر، زینة القرآن، ص۲۱۴.
به اعتقاد امام خمینی یکی از موارد تحسین قرائت، خواندن قرآن با صوت نیکو است. این مهم بر مبنای همان شیوه سلوکی ایشان است که تادب به آداب ظاهری قرائت و تحسین آن را مورد توجه خاص قرار داده، آن را مقدمه‌ای برای در مقصود اصلی که همان تادب به آداب باطن است برمی‌شمارد. به اعتقاد امام خمینی در احادیث شریفه وارد است که قرآن را با صوت نیکو تلاوت کنید. امام سجاد (علیه‌السلام) قرآن را به‌گونه‌ای نیکو تلاوت می‌کرد که کسانی که از آنجا عبور می‌کردند توقف می‌کردند و بعضی از استماع آن غش می‌کردند. البته امام به آفت قرائت با صوت زیبا نیز هشدار می‌دهد و معتقد است نباید هر وقتی می‌خواهیم صوت حسن و آواز نیکوی خود را به مردم ارائه دهیم، قرآن را وسیله قرار دهیم؛ زیرا مکاید شیطانی زیاد است و غالباً حق را با باطل مشتبه می‌کنند و زشت و زیبا را با هم ملتبس می‌نماید. به اعتقاد ایشان قرآن باید با آرامش و با صوتی زیبا و حزن‌انگیز تلاوت شود تا در دل‌ها اثر گذارد این حزن در اثر شناخت خود و ضعف‌های خود و شناخت مقام ذات ربوبی و یاد قیامت و کوتاهی عمر و طول راه سرچشمه می‌گیرد که با تلاوت قرآن در انسان ایجاد می‌گردد که البته با جدیت و سعی و تلاش آمیخته است بنابراین یکی از آداب تلاوت قرآن صوت زیبا و حزین است در روایت نیز آمده که قرآن متلبس به حزن نازل شده، پس باید آن را با حزن خواند. نکته مهم در آثار امام خمینی آن است که، توجه به ظواهر قرائت و مراعات انواع قرائت‌ها، آهنگ‌ها صوت نیکو و نکات تجوید، نباید قاری به افراط بکشاند، به‌نحوی‌که از حقیقت و مقصود اصلی در تلاوت قرآن غافل شود. [۸]
خمینی، روح‌الله، دانشنامه امام خمینی، ج۳، ص۵۰۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰.
۴ - پانویس
۵ - منبع• فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«قرائت با صوت زیبا». • دانشنامه امام خمینی، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰ شمسی. رده‌های این صفحه : دیدگاه های تفسیری امام خمینی
|